Książka jako towar - książka jako znak - Marcin Rychlewski

Książka o rynku wydawniczym w Polsce ostatnich kilku lat. Stanowi zarys zagadnień i próbę wytyczenia kierunków, w których powinna podążać współczesna socjologia literatury.

„Książka Marcina Rychlewskiego stanowi śmiałą i nowatorską próbę rewitalizacji tradycyjnej socjologii literatury, dostosowanej na potrzeby współczesnego rynku wydawniczego. [...] Do najciekawszych wątków książki należy zaliczyć redefinicję obiegów literackich (traktowanych jako »obiegi książkowe«) oraz koncepcję odbiorcy, będącego zarazem empirycznym czytelnikiem, konsumentem, a nierzadko również internetowym recenzentem. Na uwagę zasługuje także analiza reklamowych not wydawniczych, stanowiących rodzaj interpretacji i będących jednocześnie swoistą manipulacją ze strony wydawców, kształtującą coś, co autor nazywa »prerecepcją«. Marcin Rychlewski wprowadza również dwa niezwykle kluczowe pojęcia: pasma przenoszenia i pasma estetycznego, wskazując na wzajemną korelację obydwu pasm w procesie kreowania sukcesu komercyjnego książki. Polemizuje ponadto ze słynną tezą Marshalla McLuhana o końcu »epoki słowa drukowanego«. Okazuje się, że jest wprost przeciwnie. Mimo że żyjemy w kulturze mediów elektronicznych, słowo drukowane nie zostało wcale całkowicie zdetronizowane”.
prof. Bogumiła Kaniewska

Marcin Rychlewski – pracuje w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Interesuje się związkami pomiędzy literaturą a sztuką awangardową, kulturą rocka oraz mechanizmami współczesnego rynku wydawniczego. Autor książek: Walka na słowa. Polemiki literackie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych (2004), Rewolucja rocka. Semiotyczne wymiary elektrycznej ekstazy (2011), Literatura i sztuka nowoczesna. Problemy – sylwetki – interpretacje (2011), Książka jako towar - książka jako znak. Studia z socjologii literatury (2013), Zapiski semiotyczne (2014); współautor i współredaktor książek zbiorowych: Po co nam rock? Między duszą a ciałem (2003) oraz Kontrkultura. Co nam z tamtych lat? (2005). Wyróżniony w konkursie K. i M. Górskich (2005).

Spis treści

Wstęp

Rozdział 1
Po co nam dziś socjologia literatury?
Tekst – produkcja – konsumpcja
Pole rynku wydawniczego i pole instytucji konsekrujących
Pasmo przenoszenia i pasmo estetyczne
Stephen King, Ryszard Kapuściński i Chuck Norris
Za i przeciw strukturze

Rozdział 2
Obiegi wydawnicze
Obieg główny
Obiegi o mniejszym zasięgu
Obieg naukowy
Obieg religijny
Obieg literacki
Obiegi literackie czy obiegi wydawnicze?

Rozdział 3
Pasmo estetyczne, teoria recepcji i socjologia czytelnictwa
Indywidualne – zbiorowe
Materia i znaczenie
Literackie – nieliterackie
Pasmo estetyczne jako narzędzie ideologii

Rozdział 4
Interpretacja – recepcja – konsumpcja
Interpretacja i dystrybucja
Czy wydawcy wolno wszystko?
Czytelnik – konsument – producent
Interpretacja jako towar

Rozdział 5
Materia książki
Okładka
Wartość sensoryczna
Wartość znakowa
Przypadki szczególne
Opis handlowy
Ilustracja
Czcionka
Pozorne oczywistości

Rozdział 6
Książka wczoraj i dziś
Zasada multimedialnego przenoszenia
Zasada ograniczonej konwergencji
Proroctwa McLuhana
Prognozy na przyszłość