Pomiędzy pamięcią zbiorową a historią. Rekonstrukcje przeszłości w Europie Środkowo-Wschodniej

Książka ta składa się z czterech części. W pierwszej, zatytułowanej „Pamięć zbiorowa – tożsamość – konflikty etniczne”, znajdują się teksty odnoszące się do pamięci zbiorowej i tożsamości zbiorowej. Ideą przewodnią drugiej części, pt. „Przestrzeń miejska – pamięć miejsca – miejsca pamięci”, jest powiązanie pamięci społecznej z przestrzenią. Część trzecia zatytułowana została „Przeszłość – nowe media – kultura digitalna” i przeczytać w niej można artykuły ukazujące zachowywanie pamięci zbiorowej w mediach i przez media. Z kolei część czwarta, „Władza – polityka pamięci – historia”, ukazuje wykorzystanie pamięci społecznej w mechanizmach sprawowania i zdobywania władzy.

Wielość tekstów i różnorodne pochodzenie Autorów – nie tylko narodowościowe, ale i z zakresu różnych obszarów nauk społecznych i humanistycznych – zapewnia tej pracy wielostronne podejście do badanego tematu. Z kolei różnorodność obszarów zainteresowań Autorów, często wbrew stereotypom, pokazuje, na ile sposobów można analizować pamięć społeczną, a co ważniejsze, jak ważną i znaczącą rolę pełni ona w społeczeństwach. 

prof. Robert Geisler

Spis treści

Wprowadzenie

CZĘŚĆ I PAMIĘĆ ZBIOROWA – TOŻSAMOŚĆ – KONFLIKTY ETNICZNE

Andrzej Sakson Polsko-rosyjska wojna pomnikowa? Konflikty o upamiętnienia II wojny światowej

Ewa Dawidejt-Drobek, Wiesław Drobek W kręgu różnych pamięci zbiorowych i dyskursów o najnowszych dziejach Polski – trwałe upamiętnienia w przestrzeni publicznej Śląska Opolskiego

Dariusz Matelski Dziedzictwo kultury jako element zachowania zbiorowej pamięci w Europie Środkowo-Wschodniej po II wojnie światowej

Eugeniusz Koko Rewolucja ukraińska (1917–1921) we wspomnieniach polskich ziemian

Inna Bell Nostalgia for the Golden Age: Interwar Period in post-1989 Czech Narrative

Aleksandra Paprot Mechanizmy kreowania tożsamości na Żuławach i Powiślu. Pamięć – pamięć społeczna a działania instytucjonalne

Alicja Maliszewska Pamięć zbiorowa a tożsamość mniejszości ukraińskiej w Polsce

Jowita Bartczak Identyfikacja regionalna młodzieży gimnazjalnej gminy Prostki oraz próby jej kształtowania

Ilija Upalevski Cultural memory of small Balkan town: between the strategies of formation and tactics of reception. The case of Bitola

Mária Homišinová Metamorfozy tożsamości zbiorowej Słowaków za granicą (zamieszkujących Dolne Ziemie)

Viktor Savka, Sofiya Stavkova The historical memory in the dimensions of generations (on the example of postwar ukrainian immigrants from Poland)

Wiesław Setlak Dzieje Łemków jako materia pamięci zbiorowej i tożsamości regionalnej. Rzecz o dialektyce trwania i krachu

Agnieszka Suchocka, Janetta Charuta-Kojkoł Pamięć zbiorowa i jej rola w kształtowaniu tożsamości kulturowej młodego pokolenia Kaszubów

Paulina Sylka Tożsamość w ujęciu Ludwika Gumplowicza

CZĘŚĆ II PRZESTRZEŃ MIEJSKA – PAMIĘĆ MIEJSCA – MIEJSCA PAMIĘCI

Anna Karwińska Miejskie przestrzenie pamięci. (Re–)(De–)Konstruowanie przeszłości

Patrycja Bałdys Pamięć utracona? Tożsamość miasta i mieszkańców Katowic a pamięć zbiorowa

Anna Wilczyńska Pamięć zbiorowa i jej wpływ na rewitalizację historycznych przestrzeni publicznych

Marcin Biernat Miejsce lokalnych obiektów sakralnych w pamięci zbiorowej mieszkańców Rudzicy

Elżbieta Nieroba Znaczenie muzeów-miejsc pamięci w procesie konstruowania narracji historycznej

CZĘŚĆ III PRZESZŁOŚĆ – NOWE MEDIA – KULTURA DIGITALNA

Łucja Kapralska Internet jako przestrzeń pamięci na przykładzie wirtualnych Kresów Wschodnich

Małgorzata Nossowska Życie codzienne w świetle dziewiętnastowiecznej prasy kobiecej. Świat realny czy wykreowany?

Marek Łuczak Śląsk w dyskursie dziennikarskim. Między faktem a iluzją

Agnieszka Teterycz-Puzio Trzynastowieczne piastowskie księżne – aktywne politycznie i niezależne czy podlegające wpływom i uległe? Między opinią kronikarzy a świadectwem dokumentów

CZĘŚĆ IV WŁADZA – POLITYKA PAMIĘCI – HISTORIA

Larysa Klymanska, Iryna Boiko Sociological version of the discourse analysis as a tool to study the memory of the historical events

Aleksandra Synowiec Pamięć, historia, tożsamość: reprezentacje przeszłości w procesach ukraińskiego nation building

Patryk Pleskot Ponadnarodowa historia, pamięć i tożsamość. Najważniejsze wydarzenia na świecie po 1989 roku w wynikach międzynarodowej ankiety z 2014 roku

Waldemar Paruch Przeszłość w myśli politycznej Prawa i Sprawiedliwości: polska wersja neorealistycznej doktryny stosunków międzynarodowych

Apostolos Kamekis Stylianos Ioannis Tzagkarakis The Greek national health system: structural and current problems